Zonnepanelen, windmolens, warmtenetten, waar de energie in de nabije toekomst ook wordt opgewekt, de helft komt van installaties, in handen van burgers. Althans dat is de ambitie die de zeven regiogemeenten in IJmond en Zuid Kennemerland hebben geformuleerd in de Regionale Energie Strategie ‘RES’: 50% van de duurzame energieopwekking is in lokaal eigendom. Dat vergt nauwe samenwerking tussen gemeenten en lokale energie initiatieven van haar inwoners. Hoe krijg je die voor elkaar?
Tijdens de online bijeenkomst ‘Introductie Regionale Energie Participatie’ op 10 november zijn daarvoor de eerste stappen gezet. Hoe vind je beschikbare daken? En wat zijn de ontwikkelingen van de postcoderoos? Hoe kunnen we burgerparticipatie en duurzame regionale energieopwekking samen bevorderen? Voor energiecoöperaties en gemeenten is dit een enorme kans en tegelijkertijd ook een behoorlijke uitdaging. Want ga er maar aan staan: de regio Kennemerland verwacht de komende tien jaar de opwek van o.a. zonne- en windenergie bijna te verviervoudigen: van 0,7 TWh nu naar 2,7 TWh in 2030.
Ruim dertig deelnemers verzamelden zich online, voornamelijk regionale energiecoöperaties en ambtenaren. Zij deelden de Kennemer ervaringen uit het EU programma Empower (Kennemer Kracht en Stichting Stadsgarage) en de toolkit (Hogeschool van Amsterdam). Zij kregen een update over de Postcoderoos-regeling (Energie Samen) en geïnspireerd door een introductie van de Velsense wethouder Klimaat en Duurzaamheid Sebastian Dinjens – over het belang van regionale samenwerking – bogen zij zich in verschillende netwerksessies over de mogelijke aanpak van een nieuwe ‘RES-locatie’ (gemeente Haarlem).
“Brutalen hebben de halve wereld, trek de gemeente aan het jasje en daag ze uit.”
Introductie Empower Regionale Energie Strategie
Empower
Empower is een Europees programma waarin gemeente Haarlem, coöperatie Kennemer Kracht en Stichting Stadsgarage samen met twaalf andere partners uit vier landen samenwerken om nieuwe vormen van burgerparticipatie uit te testen. Kennemerland is één van de zeven pilots. Kernvraag: hoe kun je partijen in de regio beter met elkaar in contact brengen om daarmee de uitvoering te versnellen. Er gebeurt al veel, maar wat uniek aan de Kennemer pilot is, is de nauwe samenwerking die met de regio gemeente en energie coöperaties tot stand kan worden gebracht.
Volhoudbaar bestaan
Erna Hollander, voorzitster coöperatie Kennemer Kracht, geeft het belang van ‘volhoudbare initiatieven’ aan. Hoe voorkom je dat initiatiefnemers afhaken. Kennemer Kracht brengt drie door hen te realiseren collectieve zonne-installaties in als lokale pilots in het Empower project. Daarin gaat het om lokaal eigendom, deelnemen in de investeringen die in installaties worden gedaan. Hoe komen we tot die invulling? Wij worden graag bij de voorkant betrokken over het gunnen van locaties. Krijgen de coöperaties positie aan tafels, zoals andere grote stakeholders? Hoe bereiden we ons op coöperaties voor op aanvragen die eraan komen? Wat is er aan financiële ondersteuning mogelijk om stappen te zetten?
Toolkit
Scrabbel woord Postcoderoos-regeling (PCR)
Postcoderoos-regeling (PCR) is een uiterst actueel thema. De nieuwe regeling kan grote consequenties hebben voor lokale energie coöperaties. Siward Zomer van Energie Samen, de landelijke koepel en belangenvereniging van energiecoöperaties, geeft de hoofdlijnen. Bekijk zijn interessante presentatie terug op video.
Gebouwenoffensief
Liesbet Hanekroot, Kennemer Energie, biedt het overzicht van gebouwen met geschikte daken voor collectieve zonnestroominstallaties in de regio. Kennemer Energie beschikt over diverse templates, tools en een beslisboom voor gebouweigenaren. Liesbeth benadrukt dat elk gebouw zijn eigen verhaal heeft en het dus zinvol is om specifieke niches te onderscheiden en ook zo te benaderen. Er is professionele ondersteuning nodig om belangrijke obstakels op financieel, technisch en juridisch gebied weg te nemen. Het is bijvoorbeeld lastig om vreemd vermogen aan te trekken. Daar kan de gemeente een rol in spelen met onder meer financiering en garantstelling.
Brutalen hebben de halve wereld
Casus – Energielandschap
Hoe zou een stappenplan eruit kunnen zien om een grote locatie te realiseren met 50% lokaal eigendom. Jim van Keulen, junior programmamanager energietransitie Haarlem, bracht de casus in van Schoteroog bij de Mooie Nel in Haarlem. De zonnepanelen en windmolens daar kunnen samen 4000 huishoudens van stroom voorzien. In de Regionale Energie Strategie (RES) zijn zoeklocaties voor zon- en windenergie mogelijkheden in beeld gebracht. Als je projecten bij elkaar voegt, ontstaat er een soort energielandschap met meerdere partijen en initiatiefnemers. De ideeën voor Schoteroog.
Dank aan alle aanwezigen en sprekers.
Hoe nu verder?
De Stadsgarage werkt de onderwerpen en vragen die in de bijeenkomst zijn opgebracht uit tot het programma van het ‘Platform Energie Participatie Kennemerland’. Dat brengt energiecoöperaties, gemeenteambtenaren en andere betrokkenen bijeen op actuele thema’s. Blijf op de hoogte via de website, schrijf je in op de nieuwsbrief linkje of neem contact op met info@stichtingstadsgarage.nl.
De Stadsgarage en Empower
De Stadsgarage helpt en faciliteert energiecoöperaties, gemeenten en burgerinitiatieven bij de kansen voor de energietransitie in Kennemerland. We hebben immers allemaal dezelfde uitdagingen en doelstellingen. Door kennisuitwisseling, samenwerking en een sterk regionaal netwerk kunnen we samen de duurzame energieopwekking en burgerparticipatie in onze regio versnellen. We werken hierbij samen met gemeente Haarlem en Kennemer Kracht in het Europese programma Empower.
